Dul Ve Yetim Aylığı

Dul ve yetim maaşı Sosyal Sigortalar kurumunda eşinden boşanmış kadın sigortalılara ve ebeveyn kaybı yaşamış çocuklara bağlanan aylık olarak ifade edilmektedir. Dul ve yetim maaşı bağlanması için gerçekleşmesi gereken kriterler mevcuttur.

 

 Dul ve Yetim Aylığı Nedir?

Sigortalının ölümü ile birlikte hak sahipleri olarak tanımlanan eş ve çocuklarına şartları yerine getirmeleri halinde dul ve yetim aylığı bağlanmaktadır. Sosyal Sigortalar Kurumu 5510 sayılı Kanun’un yürürlük tarihinden itibaren ölen sigortalının hak sahipleri olarak bilinen eş, çocuk ve bazı özel durumlarda ana ve babaya dul ve yetim aylığı bağlanabilmektedir.

 

 Dul ve Yetim Maaş Nasıl Belirlenir?

Sosyal sigortalılar kapsamında yer alan dul ve yetim aylığı kimlere bağlanır sorusuna yanıt olarak dul aylığı Vefat eden sigortalının aylığın % 50’si kadarı Ölen sigortalının eşine bağlanmaktadır. Ancak ölen sigortalının eşi dışında çocukları varsa bu durumda dul ve yetim aylığı kimlere bağlanması hususunda ölen sigortalının eşi %50 çocuklarına ise % 25′ oran olarak belirlenmiştir.

 

 Dul Ve Yetim Maaşı Bağlanma Şartları Nelerdir?

Dul ve yetim maaşı bağlanma konusunda bir takım koşulların sağlanması gerekmektedir. Sosyal sigortalar kurumu tarafından dul ve yetim aylığı alma şartları, karşılaması gerekmektedir. Dul ve yetim aylığı hangi koşullarda ödenir? sorusuna detaylarıyla bakılacak olursa;

-Vefat eden sigortalının çocuklarının kendilerine ait sigortalılıkları olmaması gerekmektedir.

– Kız çocuklarının ömür boyu dul ve yetim aylığı alma şartları taşıyabilmesi için maaş veya aylık almaması gerekmektedir.

-Ölen sigortalının kız çocuğunun evli olmaması gerekmektedir.

-Ölen Sigortalının dul ve yetim aylığı kız evladı yetim aylığı hangi koşullarda ödenir? evlilik kurumu devam ediyorsa dul ve yetim aylığı (ölüm aylığı) ne zaman kesilir? sorusuna yanıt verilmiş olacaktır. Yani ölen sigortalının eşi yeniden evlenmiş ise veya kızı evlenmişse bu durumda evlilik akdi devam ettiği sürece dul maaşı ne zaman kesilir? sorusu yanıtlanmış olacaktır.

Yetim aylıkları hem anneden hem de babadan bağlanabilmektedir. Bu durumda çocuklar kendi şartlarına bağlı kalmak şartıyla her iki ebeveynden maaş alabilmektedirler.

Ölen eşin nikahlı eşine dul aylığı dul ve yetim aylığı (ölüm aylığı) ne zaman kesilir? Ancak belirli kesintiler söz konusu olacaktır. Dul Aylığı bağlanırken varis olan eşin kendi SGK maaşının olması dul aylığı almasına engel teşkil etmektedir.

Sandık farklılıkları olarak bilinen Bağ-Kur, Emekli sandığı ve SGK gibi durumlarda örnek vermek gerekirse 4B olarak ifade edilen Bağ-kurdan maaş alan bir eş SGK dan da aylık almak mümkün olmaktadır. Yakın zamanda bu sandıkların tek bir çatı altında toplanması konusunda çalışmalar yapılmıştır.

Yurtdışı çalışma hizmeti bulunan ve Türkiye’ye gelerek sigorta birleşmesini sağlayan ölen sigortalının eşi aynı zamanda dul maaşı almaya hak kazanmış olacaktır. Dul maaşı ne zaman kesilir? Yurtdışı çalışma sürelerinin saydırılması için Türkiye ile aralarında protokollerin sağlanmış olması şartı aranmaktadır. Örnek vermek gerekirse Almanya ve İsviçre Ülkeler arası çalışma ve sigorta konusunda protokollerini tamamlamış ve halen yürürlükte devam eden ülkeler arasında yer almaktadır.

 

 Yetim Aylığı İçin Kız/Erkek Şartları

SGK tarafından ölen sigortalının çocukları bakımından dul ve yetim aylığı (ölüm aylığı) ne zaman kesilir? sorusunu detaylarıyla incelemek uygun olacaktır.

 Erkek Çocuğu İçin Yetim Aylığı

Ölen Sigortalının evlatları Erkek ise 18 yaşına kadar yetim maaşı alabilmektedir. Ancak Erkek çocuklar için erkek çocuğun yetim aylığı ne zaman kesilir? yanıt 18 yaşını doldurması ve öğrenimi tamamlaması halinde yetim maaşı kurum tarafından kesilmektedir. Yine Kanuna göre erkek çocuklarının çalışma hayatına erken atılması sebebiyle kazanç elde etmeye erken başlaması nedeniyle bu anlamda erkek çocuğun yetim aylığı ne zaman kesilir? sorusu yanıtlanmaktadır.

 Kız Çocuğu İçin Yetim Aylığı

Sosyal Sigorta kanunu gereğince bir kız çocuğu herhangi bir yerde çalışmıyorsa ve başka hiçbir geliri yoksa aynı zamanda medeni durumu bekar veya boşanmış ise Yetim aylığını şartları aynı olması durumunda ömür boyu alma hakkına sahiptir. Kız çocuğun yetim aylığı ne zaman kesilir? sorusuna yanıt için detaylara bakıldığında kız çocuğun yetim aylığı ne zaman kesilir? Bir iş yerine sigortalı olarak çalışmaya başlamışsa veya evlenmişse bu durumda şartlar değişmiş olacağından yetim maaşı kurum tarafından kesilecektir.

 

 Malul Çocuk Yetim Aylığı Bağlanma Şartları

Engelli olarak tanımlanan durumlarda belirli istisnalar söz konusu olmaktadır. Bu durumda SGK Sağlık Kurulu raporu ile çalışma gücünün ortalama en düşük %60 oranında kaybetmesi halinde malul olduğu anlaşılan kız ya da erkek çocukları malul çocukların yetim aylığı bağlanmaktadır.

Sadece malul gibi özel bir durum söz konusu olması halinde yetim aylığında cinsiyet ayırımı yani kız veya erkek çocuğu farkı gözetilmemektedir. Ayrıca yetim aylığı şartlarında yer alan evlilik ve çalışma hayatı farklılığı da malul çocukların yetim aylığı almasına engel teşkil etmemektedir. Genel çerçevede bakılacak olursa maluliyet durumu diğer tüm şartları geride bırakmaktadır. Buna göre;

-En az 1800 prim günü malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta prim yatırılmış olması

-4A sigortalılar çerçevesinde tüm borçlanma süreleri hariç olmak üzere en az 5 yılık sigortalılık süresi bulunması ve toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi yatırılmış ve bildirilmiş olması gerekmektedir.

Yıllık olarak belirlenen malul çocuk yetim aylıklarında iyileştirmeler yapılmaktadır ve her yılın birinci günü itibariyle resmi gazete yayımlanmasıyla yürürlüğe girmektedir.